KAPITAN DYPLOMOWANY, OFICER 15 WIELKOPOLSKIEJ DYWIZJI PIECHOTY

szosa w okolicach Brochowa nad Bzurą, 17 września 1939

15 Wielkopolska Dywizja Piechoty gen. Zdzisława Przyjałkowskiego z Armii "Pomorze" (59 inowrocławski, 61 i 62 bydgoskie pp, 15 pal, 15 dac i 6 baon ckm) etaty wojenne osiągnęła 24 sierpnia na drodze mobilizacji alarmowej (tzw. "kartkowej") a do zadań 15 DP należały: obrona przyczółka bydgoskiego od zachodu, utrzymanie łączności z 9 DP operującą w Borach Tucholskich oraz utrzymanie łączności z 26 DP Armii "Poznań". Od 2 września 1939 roku 15 DP broniła przedmościa bydgoskiego, zadając Niemcom poważne straty i zwalczając skutecznie 3 września 1939 niemiecką dywersję w Bydgoszczy (tzw. "krwawa niedziela"). Od 5 września wraz z 26 DP obie dywizje stanowią Grupę Operacyjną gen. Przyjałkowskiego odchodząc na Toruń. Dywizja zatrzymuje napór III korpusu niemieckiego pod Śmiłowicami i Szczytnem. Od 11 września 15 DP bierze udział w Bitwie nad Bzurą stanowiąc północną osłonę grupy Armii "Poznań - Pomorze". 14 i 15 września dywizja bije się w celu zlikwidowania niemieckiego przyczółka pod Płockiem, 16 i 17 września zaś toczy walki o utrzymanie przyczółka nad Bzurą w rejonie Brochów - Konary - Wólka Smolana, gdzie wyczerpane pułki dywizji nie są w stanie wykonać zadania wobec silniejszego przeciwnika i pod osłoną 25 DP przechodzą do północnego skraju Puszczy Kampinoskiej unikając tym samym zagłady w czasie niemieckiego zmasowanego bombardowania sił polskich na zachodnim brzegu Bzury w dniu 17 września 1939. Dywizja po dojściu do Palmir liczy 1500 ludzi, po reorganizacji przebija się do Warszawy przez Sieraków, Laski i Wawrzyszew 21/22 września. Po przebiciu się dywizja została odtworzona w ramach Armii "Warszawa" i skierowana do odwodu w okolicy Cmentarzy Powązkowskich. 15 DP złożyła broń wraz z kapitulacją Warszawy 28 września 1939.

Prezentowana postać to klasyczna sylwetka oficera WP służby stałej z okresu wojny 1939 roku. Kapitan dyplomowany pełni służbę na szczeblu dywizji piechoty, podczas wykonywania zadania w dniu 16 września 1939 w okolicach Brochowa, towarzyszy mu eskorta w sile drużyny piechoty.

Kapitan nosi oficerski mundur polowy wz. 36 uszyty z kamgarnu w charakterystycznej barwie ochronnej z dominującym odcieniem zimnej zieleni. Guziki oficerskie wykonane z alpaki (sygn. "Guzpol", Warszawa 1937). Na kołnierzu kurtki widoczne metalowe orzełki noszone przy ubiorze polowym przez oficerów dyplomowanych - absolwentów wszystkich kursów Wyższej Szkoły Wojennej. Na szyi pod mundurem widoczny biały żabot. Rękawiczki brązowe skórzane, buty wysokie wyprawy chromowej, czarne, zamawiane prywatnie o fasonie powszechnie obowiązującym wśród kadry oficerskiej w drugiej połowie lat 30. Nakryciem głowy w polu jest hełm stalowy wz. 31. Oficerski ekwipunek stanowi brązowy pas główny wz. 36 z szelką naramienną. Klamra pasa (sygn. "B.M." i "J.M.") i strzemiączka do broni bocznej wykonane ze srebrnej alpaki. Na pasie po prawej pistolet Radom VIS wz. 35 w kaburze skórzanej, skórzana pleciona "smycz" pistoletu przełożona przez szyję. Na lewym boku skórzana torba polowa typu mniejszego "B", jedna z późniejszych odmian drugiej połowy lat 30. Miech torby wykonany z zamszu w kolorze oliwkowym. Kapitan posługuje się busolą wz. KM 32 (konstrukcji mjr. Mikołaja Kulwiecia) firmy Jeznacki. Polowa lornetka pryzmatyczna "H. Kolberg i Ska", powiększenie 6x30, podczas marszu przenoszona jest w skórzanym futerale na plecach z lewej strony. Bojowego ekwipunku dopełnia ogólnowojskowa maska przeciwgazowa wz. 32 przenoszona w brezentowej torbie przez ramię na prawym boku.

Pozował: Tomasz Sarnecki

Zdjęcia: Artur Szczepaniak