start | dodaj do ulubionych | ustaw jako startową | mapa strony | kontakt

 

 

 

GALERIA POSTACI

 

 

 

 

WARSZAWIANKA Z WIZYTĄ W MUZEUM NARODOWYM W WARSZAWIE

ul. 3 maja 13, w dniu otwarcia wystawy 18 października 1938 r.

Modernistyczny gmach Muzeum Narodowego proj. Tadeusza Tołwińskiego oddano ostatecznie do użytku po jedenastu latach budowy, dnia 8 czerwca 1938 r. Otwarta już w październiku tego samego roku wystawa "Warszawa wczoraj, dziś, jutro" była prawdziwie wielkim wydarzeniem. Wypełniając wszystkie sale nowootwartego, nowoczesnego muzeum cieszyła się ogromną popularnością - łącznie do 1939 roku wystawę odwiedziło ponad milion osób. Do dziś stanowi to swoisty rekord frekfencji, a co za tym idzie prawdziwe apogeum wiary Polaków w lepszą, dostatniejszą i szczęśliwą przyszłość.

Wystawa została mistrzowsko opracowana w każdym szczególe - jak na ówczesne możliwości techniczne prezentowała bardzo wysoki poziom wykonania. Liczne plansze, podświetlane tablice, modele i mapy ukazywały stolicę pokoleń nawiązując do najlepszych okresów rozwoju miasta: czasów Stanisława Augusta i Królestwa Kongresowego, ale także nawiązując do chwil najcięższych, najofiarniejszych walk o wolność, gdy pozostawała nadal stolicą duchową Polski.

Stołeczne "jutro" ukazywało nadzwyczaj perspektywiczny obraz europejskiego miasta. Jednym z najwspanialszych planów prezydenta Stefana Starzyńskiego i jego współpracowników miała być nowoczesna sieć komunikacyjna. Głównym założeniem sięgającym roku 1975 była budowa metra z linią obwodową długości 21,5 km.

Całość ekspozycji rozwinięto w 24 salach obejmując imponujący przekrój tematyczny historii, teraźniejszości i przyszłości miasta. Już sześć pierwszych sal w imponujący sposób prezentowało skalę i wizjonerski rozmach opracowania:

  1. Stolica dawnej Rzeczypospolitej
  2. Warszawa w walkach o niepodległość
  3. Ośrodek naukowy i artystyczny
  4. Oświata i wychowanie
  5. Opieka społeczna i opieka nad zdrowiem mieszkańców
  6. Życie finansowe stolicy
 
     
 
     
 
     
 
     
 
 
     
 
     
 
     
 
     
 

Postać warszawianki udającej się na zwiedzanie wystawy w Muzeum Narodowym ukazuje charakterystyczny, nieco urzędniczy, pełen elegancji styl. Podstawowe zestawienie to szary kostium wełniany z elementami w kolorach ciemnej butelkowej zieleni, głębokiej czerni i brązu. Ciemnozielone dodatki w postaci filcowego kapelusza i sznurowanych półbucików, a także ciemnobrązowy szal z lisa i czarna torebka kontrastowały z jasnymi akcentami ecru: skórkowymi rękawiczkami i plastronem bluzki.

Żakiet ze spódnicą, 1938 r. - z ciepłej wełny (tweed), w kolorystycznej mozaice szarej przędzy z akcentami czerni i bordo. Żakiet o szerokich ramionach zaznaczonych linią "V", spódnica typu "pencil"- wąska, długa do połowy łydki, zapinana z tyłu na suwak.

Kapelusz - filcowy, w kolorze butelkowej ciemnej zieleni. Główka wysoka, stożkowata, okolona dobraną zieloną taśmą rypsową, rondo szerokie, opuszczone.

Futrzany szal - z brązowego lisa, na czarnej atłasowej podszewce, z zapięciem w formie celuloidowego sprężynującego klipsa z jednej strony i plecionego czarnego łańcuszka z drugiej.

Rękawiczki - z kremowej skórki, z ozdobnymi przeszyciami, z mankietami tuż za nadgarstek.

Buty - sznurowane czółenka z ciemnozielonej skóry, dekoracyjnie przeszywane w przedniej zamszowej części trzewika, na tzw. francuskim obcasie (franc. talon Louis XV).

Pończochy - "Negrita" Nr. 60 ("elegancka pajęczynka") z naturalnego jedwabiu.

Zegarek - wysokiej klasy szwajcarski zegarek naręczny; koperta okrągła, czarny skórzany pasek.

Aparat fotograficzny Kodak EKC 620 - najpopularniejszy ze wszystkich tańszych metalowych modeli składanych, formatu 6x6, 6x9, model wyższy od bakelitowych Brownie, Bullet i Jiffy, z prostym obiektywem o soczewce f. 6,3. Oryginalne skórzane etui podróżne zamykane na niklowany zatrzask, wyłożone wewnątrz brązowym aksamitem.

Torebka spacerowa, Anglia, poł. lat 30. - duża, kopertowa, prostokątna, z czarnej gładkiej skóry. Prostokątne okucie stalowe, niklowane: mechanizm zatrzaskowy ozdobiony dwiema baryłkami w czarne prążki na obwodach. Wnętrze wykończone czarną atłasową podszewką. Na osi zawiasu metalowego okucia wewnętrzna integralna portmonetka (z jedną z dwu komór obszytą białą skórką rękawiczkową). Dodatkowa kieszonka ze ściągaczem do przechowywania lusterka.

Zawartość torebki - w kolejności od lewej:

Koperta na negatywy - firmowa, z dwiema kieszonkami, z żółtego kartonu, w rozmiarach pasujących dla materiałów formatu 6x9.

Katalog Kodak 1938 - podstawowy katalog produktów firmy Kodak dostępnych w Polsce na rok 1938 (centrala Warszawa, pl. Napoleona 5, oddziały: Łódź, Kraków, Lwów).

Miesięcznik "Kodak mówi" - periodyk wydawany przez centralę Kodaka w Warszawie, numer październikowy z 1938 r.

Kalendarzyk-podręcznik Kodak na rok 1938 - wydany nakładem firmy Kodak, Warszawa, Plac Napoleona 5. Okładka z czerwonej skórki z niklowanym okuciem i tłoczonymi złotymi napisami. Oprócz kalendarium zawiera liczne recepty fotograficzne, tabele naświetlań i inne ważne informacje dla fotoamatora.

Kartka pocztowa - okolicznościowa kartka wydana z okazji otwarcia Muzeum Narodowego w Warszawie przedstawiająca wejście główne do gmachu muzeum.

Przewodnik i plan wystawy "Warszawa wczoraj, dziś, jutro" - główny program ekspozycji ze słowem wstępnym prezydenta Stefana Starzyńskiego, szczegółowymi rzutami wszystkich kondygnacji i zaznaczonymi działami wystawy; 45 stron opisu zawartości poszczególnych ekspozycji, ponad 60 stron danych statystycznych dotyczących funkcjonowania stolicy na połowę roku 1938.

Film Kodak Verichrome - popularny film o wysokiej czułości i podwójnej warstwie emulsji, uniwersalny do zdjęć amatorskich, na szpuli metalowej, w charakterystycznym żółtym pudełeczku - znaku rozpoznawczym Kodaka.

Program filmowy - ulotka promująca premierowy pokaz filmu "Paweł i Gaweł" w dniu 15 października 1938 r. w kinie Apollo (mieszczącym się przy ul. Marszałkowskiej 104, w miejscu Galerii Centrum).

Fryzura i makijaż - wykonane wg zaleceń cyklu artykułów wydanych w kolejnych numerach dwutygodnika "Kobieta w świecie i w domu" z 1938 r. nakładem Tow. Wyd. "Bluszcz" na ul. Solec 87, w Warszawie (red. nacz. Maria Dobrowolska).

Zdjęcia warszawianki wykonaliśmy na progu Muzeum Narodowego w Warszawie dokładnie w połowie października, 73 lata od otwarcia wystawy "Warszawa wczoraj, dziś, jutro". Fotografia amatorska cieszyła się w latach 30. wielką popularnością - w prasie urządzano okolicznościowe konkursy i plebiscyty. Jednym z nich był wielki konkurs fotograficzny dwutygodnika "Kobieta w świecie i w domu" rozgrywany przez cały rok w rytm zmieniających się pór roku (w warunkach konkursu określono format zdjęć nie mniejszy jak 6x9, przesłane na adres redakcji zdjęcia należało wykonać na błyszczącym papierze, na odwrocie napisać atramentem tytuł, oraz podać godło autorskie). 14 października ogłoszono werdykt drugiej edycji pt. "Lato i woda". Pierwszą, główną nagrodą jury był właśnie prezentowany aparat Kodak EKC 620, a kolejnymi dwiema bony o wartości 50 i 20 zł na zakup materiałów fotograficznych.

Na wystawie w sali numer 1 poświęconej udziałowi stolicy w walkach o niepodległość ustawiono na samym wstępie trzy wizerunki Wielkich Polaków - budowniczych Rzeczypospolitej. Górowało nad nimi elegancko ułożone w sześciu wierszach motto: "Warszawa zawsze ilekroć chodziło o danie hasła walki o Wolność i Ojczyznę hasło to dawała pierwsza". Portret autora tego cytatu, Marszałka Józefa Piłsudskiego, zawieszono między stojącymi na postumentach spiżowymi popiersiami Prezydenta Ignacego Mościckiego i Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Brązowy odlew rzeźby Rydza-Śmigłego, autorstwa Henryka Kuny (1937 r.) zachował się do dziś i stoi na dziedzińcu wewnętrznym Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie (fot. nr 12) - tam też wykonaliśmy drugą część sesji zdjęciowej.

Pozowała: Monika Wierzchoń-Sarnecka

Zdjęcia: Tomasz Sarnecki

© SH "Cytadela" Kopiowanie materiałów bez zgody zabronione.