C Y T A D E L A

[Ghostrecon]

Witam. Jestem studentem 2 roku studiów magisterskich na Uniwersytecie Rzeszowskim (w wolnych chwilach członkiem GR S.P.P.G. Bielik). Piszę pracę magisterską na temat wrześniowego szlaku bojowego 11 Karpackiej Dywizji Piechoty. Znajomy jako członek "Cytadeli" polecił mi to forum jako bardzo wdzięczne źródło informacji na temat który mnie interesuje. Proszę o pomoc może udostępnienie materiałów,za które byłbym bardzo wdzięczny. Tak samo byłbym zobowiązany za informacje, które wzbogacą moją wiedzę w tym temacie.

Hucuły, Hucuły co za wojsko głupie,
Noszą to na głowie, co kogut na dupie.:-)

Witam. Jestem studentem 2 roku studiów magisterskich na Uniwersytecie Rzeszowskim (w wolnych chwilach członkiem GR S.P.P.G. Bielik). Piszę pracę magisterską na temat wrześniowego szlaku bojowego 11 Karpackiej Dywizji Piechoty. Znajomy jako członek "Cytadeli" polecił mi to forum jako bardzo wdzięczne źródło informacji na temat który mnie interesuje. Proszę o pomoc może udostępnienie materiałów,za które byłbym bardzo wdzięczny. Tak samo byłbym zobowiązany za informacje, które wzbogacą moją wiedzę w tym temacie.

Hucuły, Hucuły co za wojsko głupie,
Noszą to na głowie, co kogut na dupie.:-)

[qrak]

Z tą żurawiejką pocisnąłeś, ale mam nadzieję, że reszta cytadelowiczów również ma poczucie humoru
Wspomnienia Prugara - Ketlinga, Sosnkowskiego pewnie znane są Tobie?

[RAFIK]

Zatem witamy!!!!
Jak pomóc ??
Bo temat jest niestety tabuuu !!!!
Ale pytaj
Quraka wpis to bardzo dobrze ujoł

Zatem witamy!!!!
Jak pomóc ??
Bo temat jest niestety tabuuu !!!!
Ale pytaj
Quraka wpis to bardzo dobrze ujoł

[Ghostrecon]

Po Quraku wszystkiego się spodziewam bo to szalony człek oczywiście że są znane chodź z dużą dozą ostrożności odnoszę się do tego co napisał Sonkowski. A co do żurawiejki no to pierwsze strofy mojej magisterki więc i temat zaczęty przeze mnie może ją zawierać. A przy okazji 49 pp. była najbitniejszą jednostką całej dywizji ale nie o tym. Jak pomóc? Wszystko się nada każda informacja jest godna uwagi a materiał ikonograficzny wręcz bezcenny.

Po Quraku wszystkiego się spodziewam bo to szalony człek oczywiście że są znane chodź z dużą dozą ostrożności odnoszę się do tego co napisał Sonkowski. A co do żurawiejki no to pierwsze strofy mojej magisterki więc i temat zaczęty przeze mnie może ją zawierać. A przy okazji 49 pp. była najbitniejszą jednostką całej dywizji ale nie o tym. Jak pomóc? Wszystko się nada każda informacja jest godna uwagi a materiał ikonograficzny wręcz bezcenny.

[lucjusz8]

Na początek polecam:

"Aby dochować wierności" - B. Prugar-Ketling http://allegro.pl/aby-doc...2840984814.html
"Generał Bronisław Prugar-Ketling. Wspomnienia syna" - Z. Prugar-Ketling http://allegro.pl/general...2809558243.html
"Armia Karpaty" - R. Dalecki (oba wydania)
"49 Huculski Pułk Strzelców" - R. Brykowski
"11 Karpacki Pułk Artylerii Lekkiej" - P. Zarzycki
"Strzelcy Podhalańscy 1918-1939" - W. Moś http://allegro.pl/mos-str...2843501191.html
"Podkarpackim szlakiem września" - K. Skrzypek

Ikonografia: MWP, NAC, biblioteki cyfrowe, aukcje internetowe.
Źródła: CAW, CBW.

[Ghostrecon]

Lucjuszu8 wszystko to już jest za mną. CAW dla mnie nie osiągalny jak dla większości śmiertelnych. Szybciej Instytut Sikorskiego w Londynie.

Lucjuszu8 wszystko to już jest za mną. CAW dla mnie nie osiągalny jak dla większości śmiertelnych. Szybciej Instytut Sikorskiego w Londynie.

[Ghostrecon]

Jednakże jak już wspominałem każda nowa pozycja książkowa, czy tez materiał ikonograficzny będzie mi pomocny.

Jednakże jak już wspominałem każda nowa pozycja książkowa, czy tez materiał ikonograficzny będzie mi pomocny.

[Sarna]

"Wojna 1939 z wysokości obcasa dowódcy plutonu. Pamiętnik", Edward Eckert, Inst. Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego, Londyn 1989
wspomnienia ppor. rez O.Z. 11 KDP z 49 HPS w Kołomyi, dowodzonego przez kpt. Irakli Kiknadze;
w zał. dokumenty, m.in.: ze sztabu GO "Stryj" gen. Dembińskiego, relacja por. Witolda Daszkiewicza (3 komp. OZ 49 HPS) i ppor. B. Nitki, adjutanta ppłk. J. Szeląga.

"Wojna 1939 z wysokości obcasa dowódcy plutonu. Pamiętnik", Edward Eckert, Inst. Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego, Londyn 1989
wspomnienia ppor. rez O.Z. 11 KDP z 49 HPS w Kołomyi, dowodzonego przez kpt. Irakli Kiknadze;
w zał. dokumenty, m.in.: ze sztabu GO "Stryj" gen. Dembińskiego, relacja por. Witolda Daszkiewicza (3 komp. OZ 49 HPS) i ppor. B. Nitki, adjutanta ppłk. J. Szeląga.

[Ghostrecon]

W pracy skupiam się na szlaku bojowym głównych sił dywizji w szczególności chodzi o bitwę Krzywiecką, w jednostkach które zostały pod Bochnią wspominam ale w sposób zdawkowy. Nie wiem czy to słuszna koncepcja ale takową obrałem.

W pracy skupiam się na szlaku bojowym głównych sił dywizji w szczególności chodzi o bitwę Krzywiecką, w jednostkach które zostały pod Bochnią wspominam ale w sposób zdawkowy. Nie wiem czy to słuszna koncepcja ale takową obrałem.

[Sarna]

No to obowiązkowo "Księga Pamiątkowa Artylerii Polskiej 1918-1939", kpt. Lucjan Galster (SPRA/27 pal), Koło Oficerów Artylerii Polskiej na Obczyźnie, Londyn 1975

Doskonały opis działań 11 pal z relacji oficerów, str. 196-203, Krzywcza-Łętownia, wnioski na VM dla oficerów III dyonu: ppor. Józefa Czwordona (d-ca 8 bat., oficer łącznikowy do czołowego batalionu - do mjr. Lityńskiego) i ppor. Janusza Wodzińskiego (przewiózł na ochotnika przez linie niemieckie ważny rozkaz do d-cy 24 DP).
Ppor. Czwordon wyróżnił się również pod Sądową Wisznią rozbijając oddział pancerno-motorowy z artylerią, oraz w drodze do Brzuchowic, w strasznym boju pod Łoziną (6 działonów w linii).
Epilog: wsparcie II dywizjonu (13 armat 75 mm) dla natarcia pod Hołoskiem 20 września.

No to obowiązkowo "Księga Pamiątkowa Artylerii Polskiej 1918-1939", kpt. Lucjan Galster (SPRA/27 pal), Koło Oficerów Artylerii Polskiej na Obczyźnie, Londyn 1975

Doskonały opis działań 11 pal z relacji oficerów, str. 196-203, Krzywcza-Łętownia, wnioski na VM dla oficerów III dyonu: ppor. Józefa Czwordona (d-ca 8 bat., oficer łącznikowy do czołowego batalionu - do mjr. Lityńskiego) i ppor. Janusza Wodzińskiego (przewiózł na ochotnika przez linie niemieckie ważny rozkaz do d-cy 24 DP).
Ppor. Czwordon wyróżnił się również pod Sądową Wisznią rozbijając oddział pancerno-motorowy z artylerią, oraz w drodze do Brzuchowic, w strasznym boju pod Łoziną (6 działonów w linii).
Epilog: wsparcie II dywizjonu (13 armat 75 mm) dla natarcia pod Hołoskiem 20 września.

[Ghostrecon]

dziękuje

dziękuje

[piotrek]

O 11 PAL poczytasz u Józefa Jana Korabiowskiego "W rogatywce i berecie" tudzież "To co pamiętam".

O 11 PAL poczytasz u Józefa Jana Korabiowskiego "W rogatywce i berecie" tudzież "To co pamiętam".

[ArturS]

[Sarna]

Przewodnik cały czas jest dostępny, łatwo się 'googluje' (ale faktycznie, choć przekopałem całe forum, nie mogę znaleźć wątku, gdzie jest link do niego) -
www.cytadela.aplus.pl/akt...im_szlakiem.doc

no i oczywiście postać Autora (Artur Szczepaniak) w roli strzelca 11 KDP, z ważnym, wyczerpującym opisem -
http://www.cytadela.aplus.pl/postac17.htm

Przewodnik cały czas jest dostępny, łatwo się 'googluje' (ale faktycznie, choć przekopałem całe forum, nie mogę znaleźć wątku, gdzie jest link do niego) -
www.cytadela.aplus.pl/akt...im_szlakiem.doc

no i oczywiście postać Autora (Artur Szczepaniak) w roli strzelca 11 KDP, z ważnym, wyczerpującym opisem -
http://www.cytadela.aplus.pl/postac17.htm

[Ghostrecon]

Może nie wzdychało za samym mundurem bo w ramach ustawy chyba z 36 roku przyznano samym "Hucułom" jedynie płaszcz ten sam który używały jednostki podhalańskie i rzecz jasna kapelusz (który zgadza się unikat stąd też problem by znaleźć odpowiednie pióra w tamtym czasie). W gestii wyjaśnienia:-)

Może nie wzdychało za samym mundurem bo w ramach ustawy chyba z 36 roku przyznano samym "Hucułom" jedynie płaszcz ten sam który używały jednostki podhalańskie i rzecz jasna kapelusz (który zgadza się unikat stąd też problem by znaleźć odpowiednie pióra w tamtym czasie). W gestii wyjaśnienia:-)

[Sarna]

O.Z. 11 D.P. Pozost. 49 p.p. Baon /z 49 i 53 p.p./
Daszkiewicz Witold Karol podporucznik służby stałej - piechota.
Funkcja przed wojną: d-ca plutonu w 49 p.p. Kołomyja.
Funkcja w czasie działań wojennych: d-ca komp. Ośrodka Zapasowego 49 p.p. w Kołomyi od dnia 31 VIII do 18 IX 1939
relacja - Paryż, 31 stycznia 1940:

i szlak G.O. gen. Dembinskiego -

/z-ca dow., plk Witold Wartha - znany z wielu zdjec podhalanczyk, byly adiutant Marszalka;
kwatermistrz, mjr dypl. Wladyslaw Dec - dow. bat. Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich i 3 Brygady Strzelców z 1 Br. Panc., autor znanej ksiazki "Od Narviku do Falaise"/

O.Z. 11 D.P. Pozost. 49 p.p. Baon /z 49 i 53 p.p./
Daszkiewicz Witold Karol podporucznik służby stałej - piechota.
Funkcja przed wojną: d-ca plutonu w 49 p.p. Kołomyja.
Funkcja w czasie działań wojennych: d-ca komp. Ośrodka Zapasowego 49 p.p. w Kołomyi od dnia 31 VIII do 18 IX 1939
relacja - Paryż, 31 stycznia 1940:

i szlak G.O. gen. Dembinskiego -

/z-ca dow., plk Witold Wartha - znany z wielu zdjec podhalanczyk, byly adiutant Marszalka;
kwatermistrz, mjr dypl. Wladyslaw Dec - dow. bat. Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich i 3 Brygady Strzelców z 1 Br. Panc., autor znanej ksiazki "Od Narviku do Falaise"/

[ArturS]

[Sarna]

'Piórkowy' zbieg okoliczności przy kapeluszu polega także na tym, że pióra cietrzewia zastępowano często kogucimi - a jak dobrze wiemy, 49 Pułk Strzelców Kresowych z Kołomyi powstał na bazie 15 Pułku Strzelców Polskich Armii Polskiej we Francji.

Warto także pamiętać, że to także pułk 'łomżyński' (1920 r. - w 18 DP gen. Fr. Krajowskiego, stąd miniatura odznaki 18 dywizji na odznace 49 Pułku).

Przemianowanie w marcu 1938 r. na 49 Huculski Pułk Strzelców było dużym wydarzeniem w wojsku, a w lipcu (1920r., 19 lipca - Chorupań, święto pułku) nawet numer "Wiarusa" (z 30 lipca 1938 r.) prezentował na okładce wartownika kompanii huculskiej Baonu Stołecznego Górskiego na tle emblematu 11 KDP, a w rogu odznakę pamiątkową pułku.

Oto wiersz Henryka Zbierzchowskiego, napisany dla "Wiarusa", po raz pierwszy recytowany w audycji żołnierskiej dla huculskiego pułku piechoty:

NA ŚWIĘTO HUCULSKIEGO PUŁKU PIECHOTY

Legionów ideą kierując się świetlaną
Co chciały zerwać pętlę niewolniczą,
W dalekiej Francji sformowano
z polskich żołnierzy Armię Ochotniczą.

Powstała ona w myśl walki orężnej planu
Z Polaków z Francji, do walki zapalnych,
Z rodaków naszych spoza oceanu
I z jeńców polskich z wojska państw centralnych.

Wtedy to z wiernych swej Ojczyźnie dzieci,
Co ukochały wolność sercem szczerym,
Pułk instrukcyjny utworzono trzeci,
Który do Polski przyjechał z Hallerem.

Z formacji, którą we Francji poczęto,
A od wojennej kipiała ochoty,
Zrodził się dzisiaj święcący swe święto,
Sławny, 49-ty Pułk Piechoty.

I pułk ten wkrótce z wrogami się zmierzył,
W boju okazał się twardy i bitny,
I oficerów męstwem, i żołnierzy,
W historii wojska ma rozdział zaszczytny.

Bo znaczył tory zwycięskiego biegu,
Krwią, która wsiąkła w piach i w łany żyzne,
Tysiącem ofiar, wyrwanych z szeregu
Tych, co polegli w boju za Ojczyznę.

I tak, jak inne przez długie miesiące,
Pułk ten na wojnie się krwawił,
A swymi bojami kartę świetlaną
W historii wojska zostawił.

Snują się długim szeregiem
Zmagań i bitew nazwiska -
Nie sposób wszystkich wyliczyć,
Bo przeszłość już nie tak bliska.

I Zasław i Iwankowce,
Chorupań, Toporów, Mława,
Szydłowiec, Brody, Wysokie -
To jedna opowieść krwawa.

Pułk zawsze pierwszy w ataku,
Zawsze ostatni w odwrocie -
Padali dzielni dowódcy
I szarych żołnierzy krocie.

Więc gdy się z pułkiem po wojnie
Żegnał generał Krajowski,
Złożył mu słowa uznania,
Jakby z miłości ojcowskiej.

I podniósł w ciepłych słowach,
Wojenne Pułku zasługi,
Cytując bitwy stoczone
I szereg odznaczeń długi.

Na bojów długie miesiące,
Rzucony na wschodnie fronty,
Dobrze się Polsce zasłużył,
Nasz Pułk Czterdziesty Dziewiąty.

Dziś, gdy pokój zapanował,
U kresowych naszych stanic,
Pułk ten w bojach zasłużony,
Strzeże Polski wschodnich granic.

Służy w nim huculski naród,
co dla Polski miłość chowa,
A batalion jeden tworzy
Nasza szlachta zagrodowa.

Ona szerzy dzisiaj w Pułku,
Chęć do musztry i roboty,
Miłość Rzeczypospolitej
I szlacheckich przodków cnoty.

A gdy zajdzie znów potrzeba,
Aby bronić ojców chaty,
Mężnie, hardo, jak przed laty,
Pułk do boju stanie twardo.

I pokaże, że jest godny
Tej tradycji Pułku starej,
Który z Francji szedł do Polski
Przez mogiły i ofiary.

Który rzucał się w ataku,
Gdzie najsrożej bitwa warczy,
Który w boju tak, jak w Sparcie,
Wracał z tarczą lub na tarczy.

- Henryk Zbierzchowski, na Święto Pułkowe 49. HPS, 19 lipca 1938 r.

'Piórkowy' zbieg okoliczności przy kapeluszu polega także na tym, że pióra cietrzewia zastępowano często kogucimi - a jak dobrze wiemy, 49 Pułk Strzelców Kresowych z Kołomyi powstał na bazie 15 Pułku Strzelców Polskich Armii Polskiej we Francji.

Warto także pamiętać, że to także pułk 'łomżyński' (1920 r. - w 18 DP gen. Fr. Krajowskiego, stąd miniatura odznaki 18 dywizji na odznace 49 Pułku).

Przemianowanie w marcu 1938 r. na 49 Huculski Pułk Strzelców było dużym wydarzeniem w wojsku, a w lipcu (1920r., 19 lipca - Chorupań, święto pułku) nawet numer "Wiarusa" (z 30 lipca 1938 r.) prezentował na okładce wartownika kompanii huculskiej Baonu Stołecznego Górskiego na tle emblematu 11 KDP, a w rogu odznakę pamiątkową pułku.

Oto wiersz Henryka Zbierzchowskiego, napisany dla "Wiarusa", po raz pierwszy recytowany w audycji żołnierskiej dla huculskiego pułku piechoty:

NA ŚWIĘTO HUCULSKIEGO PUŁKU PIECHOTY

Legionów ideą kierując się świetlaną
Co chciały zerwać pętlę niewolniczą,
W dalekiej Francji sformowano
z polskich żołnierzy Armię Ochotniczą.

Powstała ona w myśl walki orężnej planu
Z Polaków z Francji, do walki zapalnych,
Z rodaków naszych spoza oceanu
I z jeńców polskich z wojska państw centralnych.

Wtedy to z wiernych swej Ojczyźnie dzieci,
Co ukochały wolność sercem szczerym,
Pułk instrukcyjny utworzono trzeci,
Który do Polski przyjechał z Hallerem.

Z formacji, którą we Francji poczęto,
A od wojennej kipiała ochoty,
Zrodził się dzisiaj święcący swe święto,
Sławny, 49-ty Pułk Piechoty.

I pułk ten wkrótce z wrogami się zmierzył,
W boju okazał się twardy i bitny,
I oficerów męstwem, i żołnierzy,
W historii wojska ma rozdział zaszczytny.

Bo znaczył tory zwycięskiego biegu,
Krwią, która wsiąkła w piach i w łany żyzne,
Tysiącem ofiar, wyrwanych z szeregu
Tych, co polegli w boju za Ojczyznę.

I tak, jak inne przez długie miesiące,
Pułk ten na wojnie się krwawił,
A swymi bojami kartę świetlaną
W historii wojska zostawił.

Snują się długim szeregiem
Zmagań i bitew nazwiska -
Nie sposób wszystkich wyliczyć,
Bo przeszłość już nie tak bliska.

I Zasław i Iwankowce,
Chorupań, Toporów, Mława,
Szydłowiec, Brody, Wysokie -
To jedna opowieść krwawa.

Pułk zawsze pierwszy w ataku,
Zawsze ostatni w odwrocie -
Padali dzielni dowódcy
I szarych żołnierzy krocie.

Więc gdy się z pułkiem po wojnie
Żegnał generał Krajowski,
Złożył mu słowa uznania,
Jakby z miłości ojcowskiej.

I podniósł w ciepłych słowach,
Wojenne Pułku zasługi,
Cytując bitwy stoczone
I szereg odznaczeń długi.

Na bojów długie miesiące,
Rzucony na wschodnie fronty,
Dobrze się Polsce zasłużył,
Nasz Pułk Czterdziesty Dziewiąty.

Dziś, gdy pokój zapanował,
U kresowych naszych stanic,
Pułk ten w bojach zasłużony,
Strzeże Polski wschodnich granic.

Służy w nim huculski naród,
co dla Polski miłość chowa,
A batalion jeden tworzy
Nasza szlachta zagrodowa.

Ona szerzy dzisiaj w Pułku,
Chęć do musztry i roboty,
Miłość Rzeczypospolitej
I szlacheckich przodków cnoty.

A gdy zajdzie znów potrzeba,
Aby bronić ojców chaty,
Mężnie, hardo, jak przed laty,
Pułk do boju stanie twardo.

I pokaże, że jest godny
Tej tradycji Pułku starej,
Który z Francji szedł do Polski
Przez mogiły i ofiary.

Który rzucał się w ataku,
Gdzie najsrożej bitwa warczy,
Który w boju tak, jak w Sparcie,
Wracał z tarczą lub na tarczy.

- Henryk Zbierzchowski, na Święto Pułkowe 49. HPS, 19 lipca 1938 r.

[Sarna]

Jeszcze zabawny drobiazg dot. gruzińskich oficerów kontraktowych:
ppłk dypl. Walerian Tewzadze, C.W.Piech. - nosił ksywkę 'Wala'
kpt. Irakli Kiknadze, 49. HPS - 'Kikuś'

Jeszcze zabawny drobiazg dot. gruzińskich oficerów kontraktowych:
ppłk dypl. Walerian Tewzadze, C.W.Piech. - nosił ksywkę 'Wala'
kpt. Irakli Kiknadze, 49. HPS - 'Kikuś'

[ArturS]

W pracy naukowej traktującej o wrzesniowym szlaku bojowym 11 KDP o tym nie wolno zapomnieć:

http://www.zeughaus-braun...on-munchen.html

Jakkoliwiek dzialania niemieckie komenetowane są w monografiach np kapitalnej i przytoczonej wczesniej 'Armii Karparty" R.Daleckiego o tyle obraz naszej dywizji wylaniający się ze zródeł niemieckich jest obszarem wartym osobnego poszukania i poznania.