C Y T A D E L A

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

http://img.audiovis.nac.g..._1-P-3091-9.jpg

Gdy przyaptruje się na archiwlane zdjecia podchorazych piechoty w mundurach historycznych ( nie chodzi mi o werblistów) to zastanawia mnie jakiego koloru są ich rabaty?
Bo jakoś nie wygladaja na zółte.
Warto by sprobowac uporzadkowac sprawę widocznych tu barw.

Ci konkretnie uzbrojeni sa w kb berthier z bagnetami. pochwy bagnetow na skorzanych bialeych "laderwerkach", podobnie jak ladownica noszona na plecach.
Sama kurtka i spodnie ( czehczery) zimowe, barwy granatowej.

Jak opisalibysmy dokladniej ten ubiór?

Sarna

Dokładniej -

mundur historyczny plutonu honorowego Szkoły Podchorążych Piechoty, zaprojektowany i szyty na 100. rocznicę Powstania Listopadowego 1830-1930, wzorowany na mundurze wielkim zimowym strzelca Pułku Grenadierów Gwardii, wg. rozkazów z lat 1828-1830 oraz obrazu olejnego Józefata Łukaszewicza, kopia Kazimierza Jodzewicza (nr 38893, przedwojenne zbiory MuzWP w Warszawie),
czyli:
mundur wykonany wg. rozkazów wykonawczych komisji M.S.Wojsk. i dyr. Muzeum Narodowego i WP płk Bronisława Gembarzewskiego, noszony przez podchorążych starszego rocznika S.P.P. Komorowo w plutonie honorowym w roku 1932 (1 d-ca, 4x werblistów, 4x trębaczy, 4x w poczcie sztandarowym S.P.P., 24x podchorążych; muzycy - poły żółte, reszta - poły pąsowe)
czyli:

kaszkiet -
- czarny; kita czarna, u góry biała z pionowym prążkiem czarnym; kokarda biała; orzeł i podpinki z blachy białej; kordon biały, chwast czarno-pąsowy
kurtka i spodnie -
- granatowe; kołnierz, patki i wyłogi rękawów - żółte; wyłogi pół - pąsowe; pętlice na kołnierzu w formie podwójnych belek i butoniery na rękawach - z taśmy białej; guziki z blachy białej; lederwerki białe; czarna, skórzana ładownica z mosiężnym granatem pośrodku pokrywy ładownicy; tasak piechotny w czarnej pochwie

polecam widok przód/tył -
http://audiovis.nac.gov.p...9de4e8bd21d14b/

---
Temat wymaga kwerendy archiwalnej w rozkazach dziennych S.P.P. oraz komisji historycznej M.S.Wojsk., a także przeglądu miesięczników 'Broń i barwa' wydawanych nakładem Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Wojska pod redakcją rtm. dypl. Władysława Dziewanowskiego od maja 1934 roku.
Zarząd Stowarzyszenia pod kierownictwem gen. bryg. Czesława Jarnuszkiewicza składał się z 13 wybitnych oficerów - znawców historii wojskowości:
Rtm. Stanisław Gepner prowadził cykl artykułów 'Materiały munduroznawcze' wprowadzając czytelników w świat ubiorów historycznych opartych na przekazach zawartych w najlepszych dziełach malarstwa batalistycznego.
Posiadam m.in. jego artykuł 'Tornister żołnierski pułku grenadierów gwardii z r. 1819', opisujący zachowany w MuzWP egzemplarz (nr. inw. 7642) - kompletny opis wraz z zawartością poszczegółnych elementów np. mantelzaka; opis wszystkich przedmiotów od skarpetek, rękawic, nauszników, kalitki po scyzoryk, czernidło, grajcar.
(nr. 6 z 09.1934 r.)
Specem od mundurów z r. 1830 był w redakcji także rtm. Jan Jędrzejowicz (8 pu im. ks. J. Poniatowskiego). Studiował z pasją detale zawarte w obrazach Łukaszewicza z Muzeum Króla Jana III we Lwowie, m.in. właśnie mundury grenadierów gwardii i piechoty liniowej.

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Rok wcześniej w 1931 nie ma kit na kaszkietach.

http://img.audiovis.nac.g..._1-P-3090-6.jpg
http://img.audiovis.nac.g..._1-P-3090-4.jpg

tu zas widac tasaki i szczegóły "pasmanterii". Podchorazowie nosza wyraznie ciemniejsze od spodni getry sukienne.
http://img.audiovis.nac.g..._1-P-3090-1.jpg

identyczne foto jak wczesniejsze z 1932 datowane jako 1934
http://audiovis.nac.gov.p...6a0d18880ba886/

rok 1935, rabaty wygladaja na zdecydowanie jasniejsze - czy nadal pasowe czy zółte?
Nie widac takze getrów, zwanych w XIX wieku "kamaszami", a które widac w roku 1931.

http://img.audiovis.nac.g...1-P-3096-12.jpg

http://img.audiovis.nac.g..._1-P-3096-8.jpg
http://img.audiovis.nac.g...1-P-3096-11.jpg

tu z kolei komorowo. Nie widac tasaków i jasne rabaty.
http://img.audiovis.nac.g...C_1-W-871-1.jpg
promocja 1932 - jedni w głebi maja kity inni tylko pompony przy kaszkietach.
http://img.audiovis.nac.g...C_1-W-871-4.jpg
o kurtcze, a lederwerki nie sa baiłe a ciemne i lsniace jakby lakierowane???

W roku 1933 było snieznie i podchorazowie wystapiliw płaszczach- szarych?
http://img.audiovis.nac.g...1-P-3093-12.jpg
http://img.audiovis.nac.g...1-P-3093-11.jpg

Sarna

tak, to najbogatszy widok -
http://img.audiovis.nac.g...C_1-W-871-4.jpg

odpowiedź jest stosunkowo prosta: mundury nawiązują do konkretnych formacji gwardyjskich -
Pułku Grenadierów Gwardii
- kurtka: poły/rabaty żółte/pąsowe,
- kita czarna, u góry biała z pionowym prążkiem czarnym,
- lederwerki białe kredowane
Strzelców Pieszych Gwardii
- kurtka cała granatowa,
- pompon biały lub biało-granatowy=fizylierski, żółty=woltyżerski,
- kita czarna z górną częścią białą=karabinierska,
- lederwerki czarne lakierowane

widoczne kity czarne = oficerowie

Regulacje względem noszenia broni białej (bagnet, tasak, pałasz) odnoszą się względem rodzaju służby - wartowniczej, asysty honorowej kościelnej, garnizonowej podczas uroczystości szkolnej, państwowej itp.

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Po ponownym przygladanieciu sie na mundury z jasniejszymi rabatami - mozna zauwazyc, ze jasne- w kolorze rabatów, sa takze narmienniki.
Chdzo mi konkrtenie o fotke z promocji w SPP w 1932 i warte przed belwederem z roku 1935:

http://img.audiovis.nac.g...1-P-3096-12.jpg
http://img.audiovis.nac.g...C_1-W-871-1.jpg

Jak to mozna skomentowac? Detale rózne od opisanych wczesniej.

Sarna

Naramienniki mundurów żołnierskich grenadierów gwardii, początkowo żółte, od roku 1818 były pąsowe (podobnie sukno, którym podszywano oficerskie epolety).

Naramienniki mundurów żołnierskich strzelców pieszych (fizylierów, woltyżerów, karabinierów) były żółte.

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Sarna

Cytat:

Czy korespondowała to takze z zółta barwą wyłogów( rabtów) ?

Strzelec pieszy = na kaszkiecie pompon/rabaty granatowe/lederwerki czarne błyszczące

bolas

Patrząc na foty cz-b warto pamiętać, że w namietnie używano wtedy filtrów efektowych. Takowe różnokolorowe filtry nasadzane na obiektyw zmieniały rejestrowany obraz. Używano ich różnorako, w zależności od tego na czym zależało najbardziej fotografującemu. Wbrew pozorom obraz rejestrowany może się bardzo różnic. Także przy ocenie kolorów na focie z epoki warto o tym pamiętać, bo czasem można się zdziwić

Niektóre ówczesne filmy również były barwoślepe w pewnych zakresach światła widzialnego, generalnie temat rzeka ...

Przykład z dwoma różnymi filtrami poniżej:

Oryginał w kolorze:

Fota cz-b bez filtrów:

To samo sfotografowane z niebieskim filtrem:

To samo sfotografowane z czerwonym filtrem:

Przybliżenie tematu:
http://www.photographymad...ite-photography
http://www.fineart-photography.com/bwfilter.html

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Ha, dobre

Niemniej aby umieć opisać co sie widzi, bez wzgledu na zastosowany filtr - trzeba sie otrzaskać z barwą i bronią wojska Królestwa Polskiego. Bez tego bedzie trudno.

Sarna

Trzymam się w 100% opisów Gembarzewskiego - wszystkie podane wcześniej informacje wybieram głównie spośród 'Wojsko Polskie 1815-1830', zerkając porównawczo na malarstwo Łukaszewicza i zdjęcia z albumu 'Mundur Wojska Polskiego' Żygulskiego.

Bardzo ważna cezura: okres pomiędzy latami 1818-1828.

Podział na gwardię i oddziały liniowe po 1828 r.:
Gwardia =osobna dywizja:
- pułk grenadierów
- pułk strzelców konnych
- bateria pozycyjna artylerii konnej
Piechota =2 dywizje, w każdej 3 brygady, przy czym w pierwszej i drugiej bryg.:
- 2 pułki piechoty liniowej
w trzeciej bryg.:
- 2 pułki strzelcow pieszych

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Tomek, nie wątpie, natomiast poprostu zauważam, ze samemu trzeba więcej poczytać, by "nadążać" :-)

bo wniosek płynie taki, ze bardzo w miedzywojniu przykladano się do obchodów powstania Listopadpwego - szeroko i starannie rekonstruujac mundyry z tamtych czasów. Sadziłem dotą,ze podchorazowie SPP wystepowali tylko w jednym rodzaju ubioru historycznego - a tu taka niespodzianka!!! Robiono rok rocznie nowe odłsony niczym galerie postaci :-)

Sarna

Tak, Artur, ale jestem pewien, że skarb leży w... CAW: to rozkazy wykonawcze S.P.P. Komorowo. Bez tych dokumentów ani rusz, to niesłychanie istotna sprawa. Rodzaje mundurów były pieczołowicie wybrane i odtworzone, a także doskonale szyte i dopasowane.

Ważna rzecz: mundury oryginalne z lat 1928-1831 były bardzo bogate, bo wojsko Królestwa było bardzo zasobne i w kwestii mundurowej wzorowe: żołnierze posiadali wtedy oprócz munduru polowego mundur paradny i dwa zapasowe (!).

Jestem pewien, że komisja M.S.Wojsk. zatwierdzała mundury historyczne wnioskowane przez płk. Gembarzewskiego, który wybrał dla S.P.P. mundury grenadierów gwardii i strzelców pieszych gwardii. Dlaczego akurat te, a nie piechoty liniowej? - kolejna tajemnica, nigdy nie wyjaśniona.

Jak pisałem wcześniej, dwóch ważnych redaktorów (w zarządzie TPMW) wojskowych 'Broni i Barwy' przedstawiało swoje opracowania: rtm. Gerper i Jędrzejowicz: były to prekursorskie badania ale prezentowane w artykułach dopiero w 1936 i 1937 roku!

Sarna

Bardzo, bardzo ważne:

PUŁK PIESZY GRENADIERÓW GWARDII
Oddział ten wchodził w skład Gwardii Królewskiej utworzonej 20 marca 1815 r., pod dowództwem gen. dyw. Wincentego Krasińskiego.
Grenadierzy Gwardii, pułk pieszy powstały z utworzonego w 1815 r. batalionu Grenadierów Gwardii i włączonego doń w 1817 r. batalionu Strzelców Pieszych Gwardii. Stacjonował w koszarach aleksandryjskich (dawne Koszary Gwardii Pieszej Koronnej), czyli w późniejszej Cytadeli Warszawskiej (pocz. bud. 1832). W 1818 r. szefostwo pułku objął Aleksander I, 29 stycznia 1830 r. grenadierzy brali udział w walkach o Warszawę, zajmując Plac Broni. 3 lutego 1831 r. przemianowani na Pułk Grenadierów, który uczestniczył w bitwach: 19 lutego 1831 r. pod Wawrem, 25 lutego pod Grochowem, 10 kwietnia pod Iganiami oraz 6-7 września w obronie Warszawy.
Od 1818 w pułku tym służbę pełnił ppor. Piotr Wysocki, ktory w 1827 skierowany został do Szkoły Podchorążych w charakterze instruktora musztry. W 1830 r. był, jak wiemy wszyscy, pierwszym przywódcą Powstania Listopadowego.
Pułk Pieszy Grenadierów Gwardii był oddziałem reprezentacyjnym, ktory funkcję tę sprawował wspólnie z 5 pułkiem strzelców konnych gwardii i baterią pozycyjną artylerii konnej gwardii.
Do powstania Listopadowego i w czasie walk pułk - wraz z ros. Litewskim Pułkiem Gwardii - stacjonował w byłych koszarach Gwardii Pieszej Koronnej. Po jego upadku pułk ten najprawdopodobniej przestał istnieć.

Jak widać związek historii Grenadierów Gwardii z tradycjami S.P.P. Warszawa, a po 1926 Ostrów-Komorowo, jest stuprocentowy.

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Istotnie teraz zrozumiałym wydaje sie dlaczego widac mundury grenadierów gwardii.

Sarna

Niesamowite informacje - a to dopiero początek:

W 1930 r. warszawskie obchody 100. rocznicy Powastania Listopadowego trwały 3 dni.

W wigilię wybuchu Powstania, 28 listopada 1930 o godz. 19.00 przed gmachem szkoły w Łazienkach odbył się uroczysty apel - wraz z S.P.P. z Ostrowii-Komorowa przybyły reprezentacje WSZYSTKICH szkół podchorążych, ktore po raz pierwszy wystąpiły RAZEM:
Szkoła Podchorążych dla Podoficerów z Bydgoszczy
Szkoła Podchorążych Inżynierii i Podchorążych Sanitarnych z Warszawy
oraz plutony szkół podchorążych:
Artylerii z Torunia
Kawalerii z Grudziądza
Lotnictwa z Dęblina
Marynarki z Gdyni
Łączności z Zegrza

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

Dla zainteresowanych pogłębianiem wiedzy na ten temat podaję bezpłatny dostęp do pracy B.Gembarzwskiego Wojsko Polskie, Królestwo Polskie 1815-1830

http://www.dbc.wroc.pl/dl...rom=publication

ArturS · Dołączył: 24 Sty 2005 Posty: 3817 Skąd: Z piechoty

No i ten fragment jest powalający:

"...cały szereg wydawał sie tylko jednym człowiekiem, a do tego co za postawa, co za ludzie! Jak to mówia chłop w chłopa, a na nich mundury, pakunek i wszelkie przybory jak z jednej formy ulane! Do tego wszytskiego dodać należy te godność i pewność siebie malująca sie na kazdej postawie. Na żadnej twarzy nie ujrzałes tam wyrazu niewolnictwa ani podłości tylko pewną, szlachetna dumę, to jakies rozlane piękno moralne, ten zlewek surowosci marsowej - z owa pewna łagodnoscią - która jest pietnem po wszystkie czasy polskiego żolnierza..."

Trudno sie oprzec wrażeniu podobieństwa opisywanego wojska z wojskiem Polski miedzywojennej - ma sie wrazenie , ze duch ten w naistotnijszej postaci przetrwał.

Poza tym - jak pieknie "po imieniu" fragment nazywa i ujmuje to, co w wizerunku polskiego wojska najbardziej jest pociagajace, przyciagajace uwage i poruszające.

Zauwazacie, ze gdy tego wszystkiego zabraknie - całosc traci zupełnie sens.

lucjusz8 · Dołączył: 31 Lip 2005 Posty: 1142 Skąd: Sanok

Piękny cytat - nadający się jak ulał do wstępu każdej książki o Wojsku Polskim.

Dzięki za wrzucenie całości. Do Gembarzewskiego nie miałem wcześniej dostępu.

Sarna

Wszystko dla Ojczyzny, nic dla mnie.

- to wspaniała sentencja z grobu Piotra Wysockiego w Warce...