C Y T A D E L A

[ArturS]

ROLOWANIE PŁASZCZA.
TROCZENIE PŁASZCZA NA TORNISTRZE.

Płaszcz sukienny wchodził w Wojsku Polskim w skład podstawowej wojennej należności intendenckiej wydanej wojsku w okresie mobilizacji w 1939 roku i stanowił powszechnie obecny element wyposażenia polskiej piechoty w czasie wojny 1939 roku.
Płaszcz sukienny stanowił wojenną należność cało roczną – oprócz tego, że służył jako zasadnicze okrycie wierzchnie w okresie zimowym przewidziane było jego użytkowanie także w okresie letnim podczas służby nocnej lub w okresach zdarzających się w Polsce chłodów lub załamań pogody dających się we znaki ludziom podczas bytowania w polu . Płaszcz sukienny w czasie wojny 1939 roku stanowił przedmiot wyposażenia ceniony przez żołnierzy nawet w najtrudniejszych chwilach. Płaszcz także służył w polu jako podstawowe okrycie podczas biwaków lub kwaterowania.
W okresie letnim, gdy nie zakładano płaszczy w piechocie WP noszono je zrolowane i przytroczone do tornistrów . Mimo iż znanych jest z przeszłości kilka sposobów rolowania płaszcza różniących się szczegółami wykonywania złożeń niezmienna zasada generalna polega na rolowaniu płaszcza wzdłuż rękawów a przedtem takim poskładaniu połów oraz krawędzi płaszcza aby odpowiadały szerokością trzem ściankom tornistra. Wymagano przy tym staranności, która po dziś dzień jest niezbędna dla prawidłowego zrolowania płaszcza i jego wyglądu. Do rolowania płaszcza zalecana była wzajemna pomoc dwóch żołnierzy. Rolując samodzielnie pomagać sobie można przytrzymując zrolowane końcówki płaszcza kolanami.

W celu zrolowania płaszcza należało przestrzegając zasady staranności i wygładzania dłońmi każdego złożenia wykonać czynności w następującej kolejności:

1. Rozkładano równo płaszcz na ziemi podszewką ku górze rozpościerając jego poły i rozkładając rękawy na boki. W przypadku płaszczy wz. 36 należało wpierw zapiąć guziczki z tyłu płaszcza oraz rozpiąć patkę w kontrafałdzie płaszcza na wysokości stanu. W płaszczu piechoty wz. 19 czynności tych naturalnie nie wykonuje się z braku kontrafałdy i rozpinanego rozporka z tyłu płaszcza ograniczając się do starannego rozpostarcia płaszcza na ziemi podszewką ku górze.
2. Wykonywano pierwsze złożenie zaginając poły prawą oraz lewa na szerokość odpowiadająca trzem ściankom tornistra. Linie złożeń wygładzano dłońmi.
3. W drugim złożeniu zaginano dół płaszcza w celu wyrównania brzegu. Linię złożenia wygładzano dłonią.
4. W trzecim złożeniu składano kołnierz tak, aby leżał gładko.
5. W czwartym złożeniu zaginano do wewnątrz oba rękawy.
6. Piąte złożenie wykonywano wzdłuż rękawów
7. Dalej płaszcz rolowano począwszy od złożonych wzdłuż rękawów wygładzając
powstałe fałdy i zważając, aby rolowanie odbywało się na płasko
( nie na okrągło! –Błąd! ) .


Fot.1 Płaszcz rozłożyć równo na ziemi podszewką do góry. Rękawy rozpostarte na boki.


Fot.1a,1b W przypadku płaszcza wz. 36 przed rozłożeniem na ziemi zapiąć guziki z tyłu płaszcza i rozpiąć patkę kontrafałdy.


Fot.2a.2b 2. Wykonaj pierwsze złożenie zaginając poły prawą oraz lewa na szerokość odpowiadająca trzem ściankom tornistra. Linie złożeń muszą być równoległe. Wygładź je dłońmi.


Fot.3 Wykonaj drugie złożenie zaginając dół płaszcza w celu wyrównania brzegu. Linię złożenia wygładź dłonią.


Fot.4 Wykonaj trzecie złożenie - złóż kołnierz tak, aby leżał gładko.


Fot.5 W czwartym złożeniu - pozaginaj i poskładaj do wewnątrz oba rękawy.


Fot. 6a , 6b Piąte złożenie wykonaj wzdłuż rękawów ( „złam” je i złóż na pół).


Fot. 7a, 7b. 7c Dalej płaszcz roluj począwszy od złożonych wzdłuż rękawów wygładzając powstałe fałdy i zważając, aby rolowanie odbywało się na płasko ( nie roluj na okrągło! –Błąd! )


Troczenie płaszcza również wymaga staranności i praktykowania poniższych zasad:
1. Zrolowany płaszcz uformować przed troczeniem uciskając go silnie dłońmi lub
kolanami na zagięciach.
2. Mocując zrolowany płaszcz trokami należy lekko go napiąć wzdłuż, aby w czasie
marszu płaszcz miał dobre oparcie o rogi ścianek tornistra i nie zsuwał się.
Zważać aby końce zrolowanego płaszcza nie wystawały poza linię spodu tornistra, co
jest nieestetyczne. W przeciwnym razie skorygować długość zrolowanego płaszcza
ponawiając rolowanie.
3. Zrolowany płaszcz umieszczać tylko i wyłącznie złożeniem ku plecom i ku górze.
4. Materiał płaszcza przy trokach wygładzić starannie palcami aby nie było widocznych
zagięć tkaniny.


Fot 8,a,8b,8c,8d Sprawdź czy uzyskana długość zrolowanego płaszcza jest prawidłowa, następnie uformuj zwój do troczenia.


For 9a, 9b Zrolowany płaszcz umieszczaj na tornistrze tylko złożeniem skierowanym w stronę pleców i ku górze. Inne jest błędne. Mocując zrolowany płaszcz trokami napnij go lekko wzdłuż, aby dobrze opierał się na rogach tornistra. Wygładź i zniweluj palcami zmarszczki i fałdy.

Uwagi końcowe.
Widoczne z zewnątrz nadmierne zmarszczenia, brzydkie fałdy lub co gorsza skręcenia bądź nienaturalna, nieestetyczna pękatość zwoju płaszcza są niedopuszczalne jako będące świadectwem niedbalstwa i nieumiejętności.

W przypadku ich stwierdzenia całe rolowanie i troczenie należy powtarzać od początku aż do skutku i nabycia dostatecznej wprawy.

A. Szczepaniak

[Rzadki]

I trzeba zawsze pamiętać by zwój był nieco dłuższy niż góra i boki tornistra, bo na zgięciach się trochę skróci i wtedy wyjdzie równo z dolną jego krawędzią.
Dziękuję Panie plutonowy!